Tarcza Antykryzysowa 2.0, czyli kolejne zmiany dla podmiotów ekonomii społecznej

17 kwietnia, w piątek, zaczęła obowiązywać nowa ustawa, której celem jest wprowadzenie działań przeciwdziałających efektom epidemii koronawirusa. Ustawa szerzej znana jest jako Tarcza Antykryzysowa 2.0 i rozszerza założenia ustawy z dn. 31 marca 2020 – czyli Tarczy Antykryzysowej 1.0. Część tych zapisów wciąż obowiązuje, kolejna ustawa rozszerzyła krąg odbiorców lub nieznacznie zmieniła warunki korzystania z części oferowanego wsparcia. 

Zapoznaj się z założeniami Tarczy Antykryzysowej 1.0:

Wsparcie dla przedsiębiorców społecznych w związku z epidemią koronawirusa

Wsparcie ekonomii społecznej i solidarnej w związku z COVID-19 [PRZEWODNIK MRPiPS]

Tekst jest na bieżąco aktualizowany. Ostatnia aktualizacja 14.05.2020

>>Zapoznaj się z założeniami Tarczy Antykryzysowej 2.0<<

Rozszerzenie zwolnień z ZUS

Po nowelizacji ustawy o zwolnienie z opłacenia składek ZUS za okres marzec-maj będą się mogły ubiegać także podmioty, które zgłosiły się jako płatnik składek już po 1 lutego, pod warunkiem, że na ostatni dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym stały się płatnikami miały zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych nie więcej niż 9 ubezpieczonych.

Dodatkowo do katalogu zwolnionych płatników z opłacania składek dołączają spółdzielnie socjalne zatrudniające więcej niż 9 osób, które teraz niezależnie od liczby zgłoszonych ubezpieczonych mają prawo do całkowitego zwolnienia z opłacania składek ZUS za miesiące marzec-maj.

Większe podmioty tj. płatnicy, którzy zgłosili do ubezpieczenia społecznego więcej niż 9 ale mniej niż 50 ubezpieczonych uzyskali na mocy nowelizacji zwolnienie z opłacania składek do wysokości 50% ich sumy.

O zwolnienie z całej kwoty należności ubiegać się mogą także podmioty, działające w innych formach prawnych, które do ubezpieczenia społecznego zgłosiły mniej niż 10 osób.

WAŻNE: o zwolnienie ze składek może ubiegać się również przedsiębiorca, który opłacił składki za marzec. Wówczas wpłacona kwota będzie zaliczona jako nadpłata na poczet przyszłych okresów lub będzie możliwe ubieganie się o zwrot nadpłaconych środków.

Podstawa prawna: Art 31zo Tarczy Antykryzysowej 2.0

Przeczytaj więcej:

Organizacje pozarządowe w Tarczy. Zwolnienie 50% z ZUS

Organizacje pozarządowe mogą korzystać ze zwolnienia ZUS

Zapłaciłeś składkę ZUS za marzec, chociaż byłeś uprawniony do zwolnienia? Teraz będziesz mógł żądać zwrotu pieniędzy

Zwolnienie ze składki ZUS a dotacja. Korzystaj rozważnie


Dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników w organizacjach pozarządowych 

Jednym z tych rozwiązań jest możliwość ubiegania się o dofinansowanie części kosztów wynagrodzeń pracowników oraz składek na ubezpieczenia społeczne od nich przez organizacje pozarządowe. Możliwość taką przewiduje art. 15 zze Tarczy antykryzysowej.

Kto może skorzystać?

Wsparcie można otrzymać nie tylko na utrzymanie pracowników zatrudnionych na podstawie kodeksowych form nawiązania stosunku pracy (umowy o pracę), ale także umów cywilnoprawnych.

Kto może się ubiegać?

Organizacje, które:

  • nie zalegają ze składkami na ZUS i podatkami
  • prowadzące działalność pożytku publicznego (co nie oznacza, że mają status OPP),
  • których przychody z działalności statutowej spadły o minimum 30%.

Jak liczyć spadek przychodów?

Brane są pod uwagę łączne przychody z dwóch kolejnych miesięcy lub z 60 dni kalendarzowych przypadających po 1 stycznia 2020 r. do dnia poprzedzającego złożenie wniosku w porównaniu do łącznych przychodów z działalności statutowej z analogicznych 2 miesięcy lub 60 dni kalendarzowych roku poprzedniego.

Aby wykazać spadek w porównaniu do podobnego okresu roku poprzedniego organizacja musi działać co najmniej rok.

Składając wniosek, organizacja składa również oświadczenie, że spadek przychodów jest spowodowany koronawirusem.

Na jaki okres jest przyznawane świadczenie?

Świadczenie przyznawane jest na podstawie umowy na maksymalnie 3 miesiące.

Organizacja musi utrzymać pracowników objętych dofinansowaniem przez czas trwania dofinansowania, ale także po jego zakończeniu przez okres równy okresowi dofinansowania.

Jeśli np. stowarzyszenie otrzyma dofinansowanie do wynagrodzenia dwóch swoich pracowników na 2 miesiące – musi zagwarantować tym osobom zatrudnienie przez 2 miesiące, na które otrzymała pieniądze oraz dwa kolejne miesiące (w sumie 4 miesiące).

Wniosek składa się za pośrednictwem Powiatowego Urzędu Pracy.

  • spadek przychodów od 30 do 50 % – organizacja może otrzymać dofinansowanie nie większe niż 50% wynagrodzenia poszczególnych pracowników objętych wnioskiem, jednak nie więcej niż 50% minimalnego wynagrodzenia, powiększone o składki na ubezpieczenie społeczne od pracodawcy;

Zakładając, że minimalne wynagrodzenie wynosi obecnie 2600 zł, 50% – 1300 zł, w praktyce – niezależnie od tego, jakie wynagrodzenie organizacja wypłaca pracownikom otrzyma nie więcej niż 1300 zł dofinansowania do wynagrodzenia swoich pracowników.

  • spadek przychodów od 50 – 80% – organizacja może otrzymać dofinansowanie nie większe niż 70% wynagrodzenia poszczególnych pracowników objętych wnioskiem, jednak nie więcej niż 70% minimalnego wynagrodzenia, powiększone o składki na ubezpieczenie społeczne od pracodawcy;
  • spadek przychodów powyżej 80% – organizacja może otrzymać dofinansowanie nie większe niż 90% wynagrodzenia poszczególnych pracowników objętych wnioskiem, jednak nie więcej niż 90% minimalnego wynagrodzenia, powiększone o składki na ubezpieczenie społeczne od pracodawcy

Starosta może, ale nie musi pozytywnie rozstrzygnąć każdego złożonego wniosku. Będzie to przede wszystkim zależeć od puli przyznanych środków.

We wniosku kluczowe jest by jak najlepiej uzasadnić związek spadku spadku przychodów organizacji z epidemią koronawirusa.

Należy także pamiętać, że oświadczenie, w którym potwierdzamy ów związek jest obarczone odpowiedzialnością karną za podanie fałszywych informacji.

Przy ubieganiu się o dofinansowanie bardzo dobrym pomysłem jest złożenie wniosku zaraz po ogłoszeniu naboru. Z racji na ograniczoną pulę środków warto działać w myśl zasady: ”kto pierwszy, ten lepszy”.   

>>Terminy naborów wniosków w PUP w m. Łodzi i subregionie I woj. łódzkiego<<

Przeczytaj więcej:

Dofinansowanie wynagrodzeń dla organizacji pozarządowych

Starosta dopłaci do miejsc pracy, aby można je było utrzymać


Dofinansowanie w przypadku spadku przychodów z działalności gospodarczej

Nabór wniosków na otrzymanie tego świadczenia pomocowego jest oparty na takich samych zasadach, co dofinansowanie w związku ze spadkiem przychodów z działalności statutowej.

Podstawa prawna: art. 15 zzb Tarczy antykryzysowej

Przeczytaj więcej:

Jak prawidłowo obliczyć spadek obrotów, żeby dostać pieniądze z tarczy antykryzysowej?

Tarcza także dla firm, które zarobiły więcej niż rok temu. Jak wykazać „spadek obrotów gospodarczych”?


Rozszerzenie katalogu podmiotów uprawnionych do ubiegania się świadczenia z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

Nowelizacja rozszerzyła katalog podmiotów, które mogą skorzystać z tego instrumentu także o podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.

Dofinansowanie ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych do wynagrodzeń pracowników, objętych przestojem ekonomicznym lub obniżką wynagrodzenia, było możliwe wyłącznie dla przedsiębiorców, czyli w przypadku organizacji pozarządowych – tylko tych, które miały zarejestrowaną działalność gospodarczą. Obecne rozwiązanie obejmuje również te podmioty, które prowadzą działalność odpłatną.

Nadal warunkiem skorzystania jest spowodowany przez koronawirusa spadek przychodów ze sprzedaży towarów lub usług, więc organizacje prowadzące wyłącznie nieodpłatną działalność statutową nie będą mogły z tej pomocy skorzystać.

To rozwiązanie jest szczególne i wymaga od pracodawcy podjęcia – w porozumieniu z pracownikami – dość radykalnych działań, takich jak obniżenie wymiaru czasu pracy (maksymalnie o 20% ale do nie mniej niż 0,5 etatu) lub obniżenie wynagrodzeń (maksymalnie o 50%).

Podstawa prawna: znowelizowany art 15g Tarczy Antykryzysowej


Mikropożyczka dla większej liczby podmiotów

O pożyczkę mogą ubiegać się również podmioty, które nie zatrudniają pracowników.

W nowelizacji przepisów odnośnie umorzenia pożyczki – obecnie wystarczy jedynie prowadzenie działalności gospodarczej przez trzy miesiące od jej udzielenia.

Nabór wniosków o mikropożyczki już trwa, szczegóły dotyczące pożyczek znajdziesz na stronie Publicznych Służb Zatrudnienia.

Podstawa prawna: znowelizowany Art 15zzd Tarczy Antykryzysowej


Zmiany w realizacji zadań publicznych

Wprowadzono zapisy umożliwiające zmiany w realizacji zadań publicznych, które w związku z wystąpieniem koronawirusa nie mogą być przeprowadzone w przewidzianej w umowie formie lub czasie, albo zaplanowane wskaźniki są niemożliwe do osiągnięcia.

Organy zlecające zadania publiczne uzyskały prawo do uznania za kwalifikowalne wydatki poniesione przez organizacje realizujące takie zadania, bez względu na to czy planowane zadanie się odbyło.

Nowelizacja Tarczy wprowadza jeden dosyć istotny obowiązek dla organizacji realizujących zadania publiczne. Mianowicie jest to obowiązek niezwłocznego informowania organu zlecającego zadanie publiczne o wszelkich okolicznościach związanych z koronawirusem, które mogą mieć wpływ na wykonanie objętego umową zadania publicznego.

Zakres tego obowiązku informacyjnego obejmuje:

  • informacje o personelu projektu poddanym kwarantannie,
  • hospitalizacji lub z innego powodu czasowo wyłączonym z możliwości udziału w realizacji zadania,
  • wszystkich innych okolicznościach mogących zagrozić zgodnej z umową realizacji zadania.

Zmiany w umowie będą mogły dotyczyć:

  • terminu wykonania umowy lub jej części;
  • zakresu wykonania umowy;
  • zmiany rodzaju prowadzonych działań;
  • możliwość zawieszenia zadania.

Istotnym elementem nowelizacji jest zniesienie prawnej odpowiedzialności organów zlecających za niedochodzenie od organizacji pozarządowych roszczeń z tytułu nienależytego wykonania umowy – przy założeniu, że było to spowodowane koronawirusem.

Takie działanie urzędnika nie będzie stanowiło naruszenia dyscypliny finansów publicznych, a on sam nie będzie z tego tytułu zagrożony odpowiedzialnością karną.

Podstawa prawna: dodany do Tarczy Antykryzysowej Art 15zzzzzb


Zmiany w realizacji projektów w ramach programów operacyjnych, Funduszy EOG i Norweskich oraz Funduszu Szwajcarskiego

Tarcza Antykryzysowa 2.0 określiła szczególne zasady realizacji i rozliczania programów operacyjnych realizowanych na podstawie ustawy wdrożeniowej i ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju. Ponadto jej przepisy stosuje się odpowiednio do realizacji i rozliczania Funduszy EOG i Norweskich oraz Funduszu Szwajcarskiego

Określono szczególne rozwiązania, z których mogą korzystać beneficjenci programów, wnioskodawcy, instytucje zarządzające i pośredniczące oraz komitety monitorujące. Dotyczą one:

  • zawieszenia, wydawania i zmiany wytycznych,
  • zmian w zasadach realizacji i rozliczania projektów oraz
  • modyfikacji zasad udzielania dofinansowań.

Przeczytaj więcej:

NGO w Tarczy. Realizacja i rozliczanie projektów w programach operacyjnych

Podstawa prawna: art. 33 Tarczy Antykryzysowej 2.0


Posiedzenia zdalne organów organizacji

Nowelizacja wprowadziła zmiany w ustawie Prawo o stowarzyszeniach oraz w ustawie o fundacjach. Przepis umożliwia w czasie stanu epidemii odbywanie zdalne posiedzeń statutowych organów. Trzeba jednak spełnić pewne warunki:

  • zgoda władz podmiotu na zastosowanie tej metody formie dokumentowej
  • uprzednie odpowiednie poinformowanie wszystkich delegatów/członków organów decyzyjnych o sposobie przeprowadzenia posiedzenia
  • transmisji z posiedzenia w czasie rzeczywistym
  • zapewnienie możliwości komunikacji dwustronnej uczestników posiedzenia w czasie rzeczywistym
  • zawiadomienie o zebraniu powinno zawierać dokładny opis sposobu uczestnictwa i wykonywania prawa głosu

Przepis ten umożliwia też głosowanie obiegowe z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej pod warunkiem udokumentowanej zgody członków władz na takie rozwiązanie.

Wykorzystanie środków komunikacji elektronicznej w głosowaniach na oraz poza posiedzeniami władz stowarzyszenia może podlegać odmiennym uregulowaniom w tym ograniczeniom w statucie stowarzyszenia. Statut stowarzyszenia może też wprost wyłączyć możliwość stosowania powyższych przepisów w stowarzyszeniu.

Podstawa prawna: Art 16 i 18 Tarczy Antykryzysowej 2

Artykuł 18 projektu ustawy o tarczy antykryzysowej uzupełnia artykuł 10 Prawa o stowarzyszeniach. To właśnie w art. 10 dodano ustępy 1a-1e opisujące zasady głosowania i organizacji posiedzeń on-line.

W ustawie o fundacjach znajdzie się przyzwolenie na głosowania on-line z odesłaniem do przepisów szczegółowych Prawa o stowarzyszeniach. (art. 16 tarczy).

Organizacja posiedzenia

Posiedzenie ma się odbywać w czasie rzeczywistym i zapewniać możliwość wypowiedzenia się każdemu członkowi władz.

Sposób głosowania

Głosować można osobiście lub przez pełnomocnika.

Ustawodawca zawarł dosyć duże pole do własnej inwencji w zakresie strony technicznej samej procedury (narzędzi) głosowania, sposobu czy wymogów dotyczących zorganizowania głosowania tajnego.

Głosowania i obrady online tylko na czas pandemii

Głosowania i obrady on-line wskazują, że mogą być one stosowane w czasach epidemii („w przypadku wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii”).

Organizacje mają możliwość wprowadzenia do swoich statutów odpowiednich zapisów by umożliwić zarówno głosowania jak i obrady, w uzasadnionych przypadkach także drogą online.

Przeczytaj więcej

Komunikat dla fundacji nadzorowanych przez MRPiPS

Wykorzystanie komunikacji elektronicznej w NGO. Cz. 1. Głosowanie w trybie obiegowym

Wykorzystanie komunikacji elektronicznej w NGO. Cz. 2. Posiedzenie online

Walne zgromadzenie w spółdzielni socjalnej w czasach pandemii. Co się zmieniło?


Ochrona w zakresie zmiany warunków kredytów i  terminów spłaty rat

Podmioty ekonomii społecznej nie prowadzące działalności gospodarczej zostały objęte ochroną w zakresie zmiany warunków lub terminów spłaty kredytów bankowych:

  • zmiana warunków lub terminów dotyczy kredytów zaciągniętych przed 8 marca 2020 r.
  • musi być uzasadniona oceną sytuacji finansowej i gospodarczej kredytobiorcy, dokonaną przez bank nie wcześniej niż w dniu 30 września 2019 r.
  • zmiany takie muszą być uzgodnione przez bank i kredytobiorcę i jednocześnie nie mogą powodować pogorszenia sytuacji finansowej, gospodarczej podmiotu ekonomii społecznej.

Zmiana terminu na publikację sprawozdań organizacji pożytku publicznego w bazie sprawozdań OPP prowadzonej przez Narodowy Instytut Wolności. Terminy sprawozdawcze OPP będą powiązane z przesuniętymi terminami dotyczącymi sprawozdań finansowych. Ostatecznie o tych terminach zadecyduje rozporządzenie wydane przez Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego.

Wydłużenie okresu, w którym wybieramy organizację pożytku publicznego w zeznaniu podatkowym (ponieważ wydłuża się sam okres składania zeznań podatkowych). OPP, do której ma trafić nasz 1%, osoby fizyczne będą mogły wskazywać w rozliczeniach do końca maja (do tej pory termin do końca kwietnia).


Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Firm i Pracowników

Polski Fundusz Rozwoju uruchamia Tarczę Finansową PFR dla Firm i Pracowników – nowy program pomocowy w ramach Tarczy Antykryzysowej skierowany do ponad 670 tys. polskich przedsiębiorstw.

Kto będzie mógł skorzystać?

Mikrofirmy (zatrudniających co najmniej 1 pracownika) oraz małe, średnie i duże przedsiębiorstwa, które ucierpiały na skutek pandemii koronowirusa otrzymają łatwo i szybko dostępną pomoc w postaci subwencji o łącznej wartości 100 mld zł (4,5% PKB).

Celem wsparcia finansowego jest poprawa płynności firm, kontynuacja ich działalności oraz utrzymanie miejsc pracy. Około 60 mld zł z tej kwoty może pozostać w firmach jako środki bezzwrotne pod warunkiem kontynuowania działalności po zakończeniu ograniczeń związanych z epidemią oraz zachowania miejsc pracy.

Finansowanie dla mikro, małych i średnich przedsiębiorstw w ramach Tarczy Finansowej będzie dostępne w postaci częściowo bezzwrotnych subwencji wypłacanych przez wybrane banki.

Finansowanie dużych przedsiębiorstw ma charakter indywidualny i obejmuje zarówno finansowanie dłużne, jak i zaangażowanie kapitałowe, realizowane bezpośrednio przez PFR.

Nabory na wsparcie w tej formie rozpoczną się już wkrótce.

Przeczytaj więcej:

Tarcza Finansowa PFR dla Firm i Pracowników


Pomoc dla zakładów aktywności zawodowej i zakładów pracy chronionej

W okresie od dnia 8 marca 2020 r., nie dłużej jednak niż do upływu 6 miesięcy od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii, kwota do 20 proc. środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowego funduszu aktywności albo do 20 proc. kwoty podlegającej zwrotowi na te fundusze, może być przeznaczona na:

  • utrzymanie zagrożonych likwidacją miejsc pracy osób niepełnosprawnych;
  • wynagrodzenia lub pomoc bytową dla osób niepełnosprawnych będących:
  1. pracownikami,
  2. wykonawcami pracy nakładczej,
  3. innymi osobami świadczącymi pracę na rzecz dysponenta zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowego funduszu aktywności,
  4. niepracującymi osobami niepełnosprawnymi będącymi byłymi pracownikami dysponenta zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowego funduszu aktywności;
  • inne wydatki niezbędne do zapewnienia ciągłości zatrudnienia i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, w tym do zapewnienia ciągłości działalności dysponenta zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowego funduszu aktywności.

Co trzeba zrobić by móc ubiegać się o świadczenie?

Warunkiem jest uzyskanie zgody Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). O zgodę do PFRON wystęuje się w terminie do ostatniego dnia 5 miesiąca od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii. W przypadku nieuzyskania zgody PFRON dysponent zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych lub zakładowego funduszu aktywności jest obowiązany do dokonania zwrotu oraz wpłaty 30 proc. kary na PFRON.

Przeczytaj więcej:

Skorzystaj z pomocy dla zakładów aktywności zawodowej i zakładów pracy chronionej


Przeczytaj więcej:

Druga Tarcza antykryzysowa dla organizacji pozarządowych – w skrócie

Tarcza antykryzysowa dla organizacji pozarządowych

Tarcza Antykryzysowa 2.0 podpisana przez Prezydenta

Zmiany w Tarczy Antykryzysowej. Nowe narzędzia wsparcia dla podmiotów ekonomii społecznej

Tarcza Antykryzysowa – najważniejsze zmiany dla dofinansowań do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych i refundacji składek na ubezpieczenia społeczne

Kompendium instrumentów, z których mogą skorzystać podmioty ekonomii społecznej, w tym przedsiębiorstwa społeczne, w związku z wprowadzeniem stanu epidemii koronawirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19

Tarcza antykryzysowa w ngo.pl

Zapoznaj się z tekstem ustawy z dnia 16 kwietnia 2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2


Chcesz skorzystać z którejś z form wsparcia i potrzebujesz pomocy w przygotowaniu dokumentów? Skontaktuj się z nami, nasi doradcy z chęcią Ci doradzą: 

Karolina FijołekPodmioty ekonomii społecznej zarejestrowane w Łodzi, prowadzące działalność ekonomiczną (tj. aktywną działalność odpłatną lub posiadające wpis do Rejestru Przedsiębiorców)Karolina Fijołek, e-mail: karolina.fijolek@instytut.lodz.pl, tel.  512 034 281.

Justyna MatusiakPodmioty ekonomii społecznej i jednostki samorządu terytorialnego z powiatów: łaskiego, łódzkiego-wschodniego, opoczyńskiego, pabianickiego, tomaszowskiego, rawskiego, zduńskowolskiego: Justyna Matusiak, e-mail: justyna.matusiak@instytut.lodz.pl; tel. 512 034 254.

Dodaj nam MOCy!

Od 2004 roku działamy na rzecz zmiany społecznej. Bo DNA Instytutu Spraw Obywatelskich to walka o dobro wspólne i mobilizowanie obywateli do działania. O dobro, które jest bliskie każdej i każdemu z nas, jak np. czyste powietrze, cisza za oknem, bezpieczna żywność czy wspólna przestrzeń. Oraz o dobro, które jest tylko pozornie dalekie: obywatelską inicjatywę ustawodawczą, referendum czy radę pracowników.

By działać skutecznie, potrzebujemy stałego i pewnego budżetu. Pomóż nam stawić czoła codziennym wyzwaniom. Dorzuć się do działań Instytutu.

Dziewczynka z uniesioną pięścią, w stroju superbohaterki z biało-czerowną peleryną